جرمگیری دندان، یکی از مهمترین روشهای پیشگیری و درمان در دندانپزشکی، به حفظ سلامت دهان و دندان کمک شایانی میکند. این فرآیند، شامل پاکسازی دقیق دندانها از جرم و پلاک، به ویژه در نقاطی است که در هنگام مسواک زدن عادی به آنها دسترسی وجود ندارد. جرمگیری دندان نه تنها به حفظ زیبایی چهره کمک میکند بلکه نقش مهمی در پیشگیری از بیماریهای لثه ایفا میکند و به این ترتیب، از بروز مشکلات جدیتر در آینده جلوگیری میکند.
در این مقاله که توسط کلینیک تخصصی دندانپزشکی وی ایمپلنت ارائه می شود، به بررسی جرمگیری دندان، علل و مزایا و معایب و سایر مسائل مهمی که ممکن است که شما در ذهن خود دارید پرداخته خواهد شد پس تا انتها همراه ما باشید:
جرمگیری دندان
جرمگیری دندان یک روش دندانپزشکی است که برای از بین بردن جرم و پلاک از سطح دندانها و زیر خط لثه، استفاده میشود. این فرآیند معمولاً با استفاده از ابزارهای مخصوصی انجام میشود تا سطوح دندانها از جمله فضاهای عمیقتر زیر لثهها پاکسازی شوند. جرمگیری برای پیشگیری و درمان بیماریهای لثه، مانند ژنژیویت و پریودنتیت، انجام میشود و به حفظ سلامت دهان و دندان کمک میکند.
در طی جرمگیری ،دندانپزشک از ابزارهای دستی، الکتریکی یا اولتراسونیک برای برداشتن جرم و پلاک استفاده میکنند. هدف از این فرآیند از بین بردن باکتریهای مضر، پیشگیری از تجمع جرم و کمک به بهبود سلامت لثهها است.
پس از جرمگیری ، ممکن است صیقل دندان هم انجام شود تا سطح دندانها صاف و تمیز شود. این اقدام به جلوگیری از چسبندگی مجدد پلاک و جرم به دندانها کمک میکند و در حفظ نتایج جرمگیری برای مدت زمان بیشتر نقش زیادی دارد .
علل انجام جرم گیری
نیاز به جرمگیری دندان اغلب ناشی از تجمع پلاک و جرم بر روی دندانها و زیر خط لثه است که میتواند به تدریج منجر به بیماریهای لثه شود. در اینجا به برخی از دلایل انجام جرمگیری دندان اشاره می شود :
- خونریزی لثهها: اگر هنگام مسواک زدن یا استفاده از نخ دندان، لثههایتان خونریزی میکنند، ممکن است نشانهای از التهاب لثه و نیاز به جرمگیری باشد.
- بوی بد دهان: تجمع باکتریها و جرمها میتواند منجر به بوی بد دهان شود که با مسواک زدن معمولی برطرف نمیشود.
- تغییر رنگ دندانها: جرم و پلاک میتوانند باعث تغییر رنگ یا لکهدار شدن دندانها شوند.
- احساس ناراحتی در لثهها: التهاب و عفونت لثهها میتواند باعث درد، تورم، یا حساسیت در لثهها شود.
- جدا شدن لثه از دندان: اگر لثهها از دندانها فاصله گرفته و فضای عمیقتری ایجاد شدهاند، این میتواند نشانهای از پیشروی بیماری لثه باشد.
- تجمع پلاک و جرم: اگر پزشک در هنگام معاینه متوجه تجمع زیاد پلاک یا جرم شود، ممکن است جرمگیری را توصیه نماید.
جرمگیری دندان به شما کمک میکند تا از پیشرفت بیماریهای لثه جلوگیری کرده و سلامت دهان و دندان خود را حفظ کنید. اگر هر یک از این نشانهها رادارید، مشورت با یک دندانپزشک برای ارزیابی و تعیین بهترین روش درمانی ضروری است.
جرمگیری دندان چگونه انجام میشود
فرآیند جرمگیری دندان یک روش در دندانپزشکی است که برای حذف جرم و پلاک از دندانها و زیر خط لثه انجام میشود. این فرآیند شامل چندین مرحله است که به صورت زیر توضیح داده شدهاند:
- مشاوره و ارزیابی: ابتدا، دندانپزشک وضعیت دهان و دندانهای شما را بررسی میکند تا میزان تجمع جرم و وضعیت لثهها را مشخص کند.
- استفاده از دستگاههای اولتراسونیک: دندانپزشک اغلب از دستگاههای اولتراسونیک استفاده میکند که با ارتعاشات صوتی بالا جرمها را از دندان و زیر خط لثه جدا میکند.
- ابزارهای دستی: پس از استفاده از دستگاه اولتراسونیک، دندانپزشک امکان دارد از ابزارهای دستی مانند اسکیلر و کورت مخصوص برای برداشتن باقیمانده جرمها و صاف کردن سطح دندانها استفاده کند.
- صیقل دادن: پس از اتمام جرمگیری ، سطح دندانها صیقل داده میشود تا هرگونه زبری ناشی از فرآیند جرمگیری برطرف شود و پلاک کمتری به دندانها بچسبد.
- فلوراید تراپی: گاهی اوقات، درمان با فلوراید نیز پس از جرمگیری انجام میشود تا به تقویت دندانها و محافظت از آنها در برابر پوسیدگی کمک کند.
- مراقبتهای پس از جرمگیری : دندانپزشک توصیههایی در مورد نحوه مراقبت از دهان و دندانها مانند مسواک زدن منظم، استفاده از نخ دندان و دهانشویه پس از جرمگیری به بیمار ارائه میدهد،
مزایای جرمگیری دندان
جرمگیری فواید متعددی برای سلامت دهان و دندان دارد که میتواند به بهبود کلی کیفیت زندگی افراد کمک کند. در اینجا به برخی از مهمترین مزایای جرمگیری دندان اشاره میکنیم:
- پیشگیری از بیماریهای لثه: جرمگیری دندان جرم و پلاک را از بین میبرد و از ایجاد و تشدید بیماریهای لثه مانند ژنژیویت و پریودنتیت جلوگیری میکند.
- حفظ سلامت دندانها: با حذف پلاک و جرم، عمل جرمگیری از پوسیدگی دندان و از دست دادن دندانها پیشگیری میکند.
- کنترل بوی بد دهان: جرمگیری با حذف باکتریها و ذرات غذایی، به کاهش یا از بین بردن بوی بد دهان کمک میکند.
- بهبود سلامت عمومی: سلامت دهان و دندان با سایر بخشهای بدن ارتباط دارد؛ بنابراین، جرمگیری میتواند به کاهش خطر بیماریهای قلبی، دیابت، و عفونتهای ریوی کمک کند.
- استحکام دندانها: جرمگیری به حفظ سلامت و استحکام ساختار دندانها و لثهها کمک میکند.
- زیبایی چهره: با حذف لکهها و جرمها، عمل جرمگیری به بهبود ظاهر کمک میکند و دندانها را سفیدتر و زیباتر میکند.
- کاهش حساسیت دندانی: با برداشتن جرم از روی دندان، حساسیت دندانی نیز کاهش مییابد.
- هزینههای درمانی آتی: با پیشگیری از بیماریهای جدیتر دندان و لثه، جرمگیری میتواند در درازمدت هزینههای درمانی را به میزان زیادی کاهش دهد.
شایعات رایج درباره جرمگیری دندان
با وجود فواید زیاد جرمگیری، شایعات و تصورات نادرستی درباره این روش درمانی وجود دارد که ممکن است بر تصمیم افراد برای انجام این درمان تأثیر بگذارد. در اینجا برخی از شایعات اشاره میکنیم:
- جرمگیری دندان باعث سست شدن دندانها میشود: برخی افراد تصور میکنند که جرمگیری میتواند باعث شل شدن دندانها شود. در حقیقت، جرمگیری با برداشتن جرمها از روی دندان و زیر خط لثه به تقویت دندانها و لثهها کمک میکند.
- جرمگیری دردناک است: اگرچه برخی افراد ممکن است در طول جرمگیری احساس ناراحتی کنند، اما این روش درمانی با استفاده از بیحسی موضعی اغلب بدون درد است.
- جرمگیری تنها برای افراداست که بیماری لثه دارند: در حالی که جرمگیری برای درمان بیماریهای لثه مفید است، این روش به عنوان یک اقدام پیشگیرانه برای حفظ سلامت دهان و دندان توصیه میشود، حتی برای افرادی که مشکل خاصی ندارند.
- جرمگیری تنها یک بار نیاز است: بسیاری از افراد تصور میکنند که پس از یک بار جرمگیری ، دیگر نیازی به انجام دوباره آن نیست. در حالی که تکرار این روش به صورت منظم میتواند به حفظ سلامت مداوم دهان و دندان کمک کند.
- جرمگیری باعث آسیب به مینای دندان میشود: این یک تصور نادرست است که جرمگیری میتواند به مینای دندان آسیب برساند. در واقع، جرمگیری با برداشتن جرم و پلاک، به حفظ سلامت مینای دندان کمک میکند.
چه کسانی باید جرمگیری دندان انجام دهند؟
جرمگیری یک روش مهم در مراقبتهای دندانپزشکی است که میتواند برای افراد مختلف به دلایل گوناگون توصیه شود. در اینجا گروههایی از افراد آورده شدهاند که به جرمگیری دندان نیاز دارند:
- افراد با جرم و پلاک زیاد: کسانی که جرم و پلاک زیادی بر روی دندانهای خود دارند، باید جرمگیری انجام دهند تا از بیماریهای لثه و پوسیدگی دندان جلوگیری شود.
- بیماران مبتلا به بیماریهای لثه: افرادی که دچار بیماریهای لثه مانند ژنژیویت یا پریودنتیت هستند، برای درمان و کنترل بیماری به جرمگیری نیاز دارند.
- افراد با بوی بد دهان مداوم: اگر بوی بد دهان با مسواک زدن و استفاده از نخ دندان برطرف نمیشود، ممکن است به دلیل تجمع پلاک و باکتریها باشد که جرمگیری میتواند کمک کننده باشد.
- کسانی که سابقه خانوادگی بیماری لثه دارند: افرادی که در خانوادهشان سابقه بیماری لثه وجود دارد، ممکن است بیشتر در معرض خطر باشند و به جرمگیری نیاز داشته باشند.
- افرادی که به طور منظم معاینات دندانپزشکی انجام نمیدهند: کسانی که به طور منظم به دندانپزشک مراجعه نمیکنند، ممکن است تجمع پلاک و جرم در دهانشان بیشتر شود و جرمگیری برای آنها توصیه شود.
- سیگاریها و افراد مصرفکننده تنباکو: استفاده از سیگار و تنباکو میتواند خطر بیماریهای لثه را افزایش دهد و افراد مصرفکننده این مواد بیشتر به جرمگیری نیاز دارند.
به طور کلی، جرمگیری دندان میتواند بخشی از یک روتین مراقبتی برای افراد با وضعیتهای مختلف دهان و دندان باشد و به حفظ سلامت دهان و دندان کمک کند. مشورت با یک دندانپزشک میتواند به شما کمک کند تا تعیین کنید آیا به جرمگیری نیاز دارید یا خیر.
فاصله زمانی مناسب برای جرم گیری دندان
جرمگیری دندان بستگی به وضعیت بهداشت دهان و دندان، سابقه بیماریهای لثه، و توصیههای دندانپزشک دارد. در اینجا به چندعامل تعیین کننده برای تعیین زمان جرمگیری اشاره میکنیم:
- برای افراد با سلامت دهان و دندان معمولی: افرادی که مشکل خاصی ندارند و بهداشت دهان و دندان خود را به خوبی رعایت میکنند، معمولاً توصیه میشود هر ۶ ماه یک بار جرمگیری انجام دهند.
- برای افراد با بیماریهای لثه: افرادی که از بیماریهای لثه مانند ژنژیویت یا پریودنتیت رنج میبرند، ممکن است نیاز به جرمگیری زودتری داشته باشند، گاهی اوقات هر ۳ تا ۴ ماه یک بار، بسته به شدت وضعیت لثههای آنها این کار باید انجام شود.
- افراد با سابقه بیماری لثه: کسانی که در گذشته از بیماری لثه رنج بردهاند حتی اگر در حال حاضر این بیماری تحت کنترل آنها باشد، ممکن است به جرمگیری دورهای نیاز داشته باشند تا از عود مجدد بیماری جلوگیری شود.
- عوامل خطرزا: افراد با عاداتی مانند سیگار کشیدن یا دیابت که خطر بیماریهای لثه را افزایش میدهند، ممکن است به جرمگیری سریعتری نیاز داشته باشند.
انتخاب متخصص مناسب برای جرمگیری دندان
انتخاب یک متخصص مناسب برای جرمگیری دندان نقش مهمی در تجربه و نتایج درمانی شما دارد. در اینجا چند معیار کلیدی برای انتخاب یک دندانپزشک یا متخصص مناسب برای جرمگیری ارائه میدهیم:
- صلاحیت و تجربه: مطمئن شوید که دندانپزشک دارای مجوز معتبر و تجربه کافی در انجام جرمگیری و سایر اقدامات مراقبتی دهان و دندان را دارد.
- تخصص: اگر شما شرایط خاصی مانند بیماریهای پیشرفته لثه داشته باشید، ممکن است نیاز به مراجعه به یک متخصص بیماری های لثه داشته باشید که در درمان مشکلات لثه تخصص دارد.
- توصیهها: از دوستان، خانواده یا پزشک عمومی خود برای یافتن یک دندانپزشک خوب پرس و جو کنید. توصیههای شخصی میتوانند بسیار مفید باشند.
- نظرات و ارزیابیهای آنلاین: بررسی نظرات و ارزیابیهای آنلاین میتواند به شما ایده های خوبی در مورد سطح رضایت بیماران قبلی بدهد.
- فناوری و روشهای درمانی: بررسی کنید و ببینید که دندانپزشکی که انتخاب می کنید از فناوریها و روشهای درمانی بهروز استفاده میکند یا خیر. استفاده از تجهیزات پیشرفته میتواند به افزایش کیفیت و کاهش ناراحتی در طول درمان کمک کند.
- ارتباط و رفتار: مهم است که احساس راحتی با دندانپزشک خود داشته باشید و بتوانید ارتباط خوبی با او برقرار کنید. یک متخصص خوب باید به خواسته ها و سوالات شما گوش دهد و توضیحات قابل فهمی بهشما بدهد.
- محیط کلینیک: محیط کلینیک باید تمیز، مرتب و آرام بخش باشد.
- موقعیت مکانی و ساعات کاری: دسترسی آسان به کلینیک و ساعات کاری مناسب با برنامه روزانهتان نیز میتواند در انتخاب شما تأثیرگذار باشد.
مراقبت های بعد از جرمگیری دندان
مراقبت و نگهداری پس از جرمگیری برای حفظ نتایج حاصل از درمان و جلوگیری از بروز مشکلات بعدی بسیار مهم است. در اینجا به نکات کلیدی در مورد مراقبتهای پس از جرمگیری اشاره میکنیم:
- رعایت بهداشت دهان و دندان: مسواک زدن دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید و استفاده روزانه از نخ دندان برای حذف پلاک و باقیماندههای غذا ضروری است.
- شستشو با دهانشویه: استفاده از دهانشویه ضدباکتریایی میتواند به کاهش باکتریها در دهان کمک کند و در بهبودی سریعتر پس از جرمگیری موثر است.
- پرهیز از خوردن غذاهای سفت یا تند: برای چند روز پس از جرمگیری ، از خوردن غذاهای بسیار سفت، چسبنده یا تند که میتوانند به لثهها آسیب برسانند یا تحریک کنند، اجتناب کنید.
- مراقبت از حساسیت دندانی: اگر پس از جرمگیری دندانهایتان حساس شدند، میتوانید از خمیر دندانهای ضد حساسیت استفاده کنید. اگر حساسیت ادامهدار بود، با دندانپزشک خود مشورت کنید.
- عدم مصرف سیگار وقلیان: استفاده از مواد دخانی میتواند روند بهبودی را کند کند و خطر بیماریهای لثه را افزایش دهد.
- مصرف مایعات فراوان: نوشیدن آب فراوان به حفظ رطوبت دهان و پاکسازی باکتریها کمک میکند.
- بازدیدهای منظم دندانپزشک: پس از جرمگیری ، مهم است که برای چکاپهای منظم و تمیز کردن دورهای به دندانپزشک مراجعه کنید تا سلامت دهان و دندان شما تحت کنترل و نظارت باشد.
- پیگیری وضعیت: اگر پس از جرمگیری شاهد خونریزی، تورم، یا درد شدید هستید، باید بلافاصله با دندانپزشک خود اطلاع دهید.
حساسیت دندان پس از جرم گیری دندان
حساسیت دندان بعد از جرمگیری یک پدیده نسبتاً رایج است و معمولاً به صورت موقتی رخ میدهد. این حساسیت به دلیل تمیز شدن سطح دندان از جرمها و پلاکها است که ممکن است بخشهایی از دندان که زیر جرمها پنهان شده بودند و به تدریج حساس شدهاند، مشخص شوند.
علل حساسیت دندان پس از جرمگیری عبارتند از:
- بیرون آمدن ریشههای دندان: جرمها و پلاکها میتوانند بخشهایی از دندان را بپوشانند که نسبت به حرارت، سرما یا … حساستر هستند.
- التهاب لثه: جرمگیری میتواند باعث تحریک لثهها شود، که ممکن است به حساسیت دندان ها بیانجامد.
راههای درمان حساسیت دندان بعد از جرمگیری
- استفاده از خمیر دندانهای مخصوص دندانهای حساس: این نوع خمیر دندانها موادی دارند که به کاهش حساسیت دندان کمک میکنند.
- مصرف نکردن غذاهای بسیار گرم یا سرد: تا زمانی که حساسیت دندانها کاهش یابد، از خوردن غذاها و نوشیدنیهای بسیار گرم یا سرد خودداری کنید.
- شستشو با دهانشویههای حاوی فلوراید: استفاده از دهانشویههای حاوی فلوراید میتواند به تقویت مینای دندان کمک کرده و حساسیت را کاهش دهد.
- مراجعه مجدد به دندانپزشک: اگر حساسیت دندانها ادامه داشته باشد یا بیشتر شد، توصیه میشود برای بررسی بیشتر و درمان مناسب آن به دندانپزشک مراجعه کنید.
نتیجه گیری
جرمگیری دندان یکی از روشهای مهم در دندانپزشکی است که به حفظ سلامت دهان و دندان کمک میکند. این فرآیند، که توسط دندانپزشک انجام میشود، جرم و پلاک از روی دندانها و زیر خط لثه پاک می شودکه این عمل از بیماریهای لثه پیشگیری کرده و به حفظ سلامت کلی دهان کمک کند.
انجام منظم جرمگیری ، به ویژه برای افرادی که در معرض خطر بیماریهای لثه هستند یا دارای شرایط خاصی مانند دیابت یا سابقه فامیلی بیماری لثه هستند، توصیه میشود. دوره انجام جرمگیری بسته به نیاز فردی، میتواند از هر ۳ تا ۶ ماه یکبار متغیر باشد.
پس از جرمگیری ، مراقبتهای مناسب از دهان و دندان باعث جلوگیری از ایجاد سریع جرم و پلاک در دندان ها می شود و سلامت دهان و دندان حفظ میگردد. مراقبتها شامل مسواک زدن منظم، استفاده از نخ دندان، رعایت رژیم غذایی سالم و مراجعه منظم به دندانپزشک برای چکاپ دندان ها و لثه ها است.
سوالات متداول جرم گیری دندان
البته، در اینجا پنج سوال رایج مرتبط با جرمگیری دندان به همراه پاسخهایی برای آنها آورده شده است:
- آیا جرمگیری دندان درد دارد؟
- جرمگیری ممکن است باعث ایجاد حساسیت یا ناراحتی موقت شود، اما به طور کلی دردناک نیست. دندانپزشکان معمولاً از بیحسی موضعی برای کمک به کاهش هرگونه ناراحتی استفاده میکنند.
- چگونه میتوانم بعد از جرمگیری مراقبتهای لازم را انجام دهم؟
- پس از جرمگیری ، باید به مسواک زدن منظم و استفاده از نخ دندان ادامه دهید، از دهانشویه استفاده کنید، و از خوردن غذاهای بسیار سفت یا تند برای چند روز خودداری کنید. همچنین، نوشیدن آب فراوان توصیه میشود.
- آیا جرمگیری دندان ضرر دارد؟
- خیر، برخی از افراد ممکن است پس از جرمگیری دچار حساسیت موقت دندان یا لثه شوند. این عارضه معمولاً موقتی است و به سرعت بهبود مییابد.
- بعد از جرمگیری دندان چی بخوریم؟
- بعد از جرمگیری، باید غذاهای نرم و آرام بخش مانند سوپها و آشها، اسموتیها و میلکشیکها، تخممرغ آبپز یا نرم، ماست و دیگر لبنیات، برنج، پوره سبزیجات بخورید، و از خوردن غذاهای بسیار داغ یا خیلی سرد، تند، اسیدی، خشک یا سخت که ممکن است باعث تحریک بیشتر دندانها یا لثهها شود، خودداری نمائید.
- جرم گیری دندان چند جلسه دارد؟
- جلسات جرمگیری دندان بستگی به میزان رسوب و جرم دندانها و وضعیت کلی بهداشت دهان و دندان شما دارد. در مواردی که جرم کم بوده و بهداشت دهان مناسب باشد، ممکن است جرمگیری در یک جلسه تمام شود. اما اگر جرم زیاد باشد، ممکن است نیاز به چند جلسه باشد برای پاک کردن دندان از جرم ها نیاز است.